1935 yılında yaklaşık 300 kişilik 50 hane ile birlikte kurulan mahalle, 650 kişilik bir nüfusa yükseldiği 1940’larda Baltalimanı, Ayazma Mevkii, Kanlıkavak, Tutluk Mevkii, Karanfildere, Taşocağı ve Taşlıbayır olarak bölgelendirilmiş ve 1968 yılında Rumelihisarı Mahallesi’ne bağlanmıştır. 1970’lerde ise Küçük ve Büyük Armutlu olarak anılan mahalle, Beşiktaş İlçesi sınırlarına dahil edilmiştir. 1980’lerde Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün yapılmasıyla birlikte yapılaşmanın arttığı mahallenin ismi ise sonrasında bu köprüden adını alarak değişecektir.
1995 yılına kadar kentsel ve teknik altyapı hizmetlerini mahallelilerin kendi çabaları ile yerleşimlerine getirildiği mahalle; 1996’da Rumelihisarı’ndan ayrılarak FSM, Baltalimanı ve Hisarüstü olarak üçe bölünmüştür. Bugün Fatih Sultan Mehmet Mahallesi’nde yaklaşık 50.000 kişinin yaşadığı söylenmektedir. Yaklaşık 3 bin yapının yer aldığı mahallede, ortalama kat adedi ise 2’dir.
1983 yılında Sarıyer İlçesi’ne bağlanan mahallenin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait 42 hektarlık arazinin kullanım hakkı İstanbul Teknik Üniversitesi’ne verilmiştir. 2004 yılında Başbakan ile görüşerek mahalledeki mülkiyet sorunu ile ilgili güvence sözü alan mahalleli, 2000’lerde mahalledeki İTÜ arazinin Teknokent kapsamına alınması ile ilgili hukuki süreci başlatmıştır. Problemin çözümü için 2004’te Sarıyer Belediyesi ve İBB’ye 15 bin kişinin katıldığı bir yürüyüşle birlikte 32.750 adet dilekçenin toplanmasının ardından Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Bakanlar Kurulu kararıyla İTÜ arazisi Teknokent kapsamından çıkarılsa da 2005’te İTÜ’nün karara itirazı ile arazi tekrar Teknokent kapsamına alınmıştır.
Konu ile ilgili yargı süreci ve mahallelinin yerleşim alanları için çözüm arayışları devam ederken 98,9 hektarlık mahalleye Baltalimanı Mahallesi’nden bir kısmın da dahil edilmesiyle, toplam 140,2 hektarlık alan, Aralık 2012 tarihinde, 6306 sayılı yasa kapsamında Riskli Alan ilan edilmiştir. Mahalleli ise Baltalimanı halkı ile birlikte, hem planlara hem de riskli alan ilanına dilekçeler toplayarak itiraz etmişlerdir.
Fatih Sultan Mehmet Mahallesi’nde, kurulu bulunan bir mahalle derneği bulunmaktadır. 80 yıldır yaşadıkları mahallelerinden ayrılmak istemeyen mahalleliler örgütlülüklerini, bu yapı üzerinden sürdürmekte ve kendilerini gözeterek onaylarını alacak bir planlama ve uygulama süreci ile birlikte sağlıklı ve güvenceli bir konutta yaşama hakkı için mücadelelerine devam etmektedirler.
Fatih Sultan Mehmet Mahallesi Yardımlaşma, Kültür ve Güzelleştirme Derneği
Başkan: Fazlı Ceylan
İletişim:
Kentte Adalet 